Duterte, ICC và Cuộc Chiến Chống Ma Túy ở Philippines: Complete Guide

Cuộc chiến chống ma túy ở Philippines dưới thời cựu Tổng thống Rodrigo Duterte đã gây ra nhiều tranh cãi và quan ngại trên toàn thế giới. Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã mở cuộc điều tra về các cáo buộc tội ác chống lại loài người liên quan đến chiến dịch này. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng sâu sắc đến Philippines mà còn gây ra những hệ lụy lớn đối với cộng đồng quốc tế. Bài viết này nhằm mục đích cung cấp thông tin chính xác, khách quan và làm rõ những hiểu lầm liên quan đến tình hình phức tạp này.

Bối Cảnh

Rodrigo Duterte trở thành Tổng thống Philippines vào năm 2016 và nhanh chóng triển khai một chiến dịch chống ma túy quyết liệt. Chính sách này đã dẫn đến hàng ngàn người thiệt mạng, gây ra nhiều tranh cãi về nhân quyền và pháp luật. Theo thống kê, từ năm 2016 đến năm 2022, hàng ngàn người đã bị giết trong các hoạt động chống ma túy của cảnh sát và các nhóm dân quân tự phát. Các tổ chức nhân quyền đã lên án mạnh mẽ các hành vi vi phạm nhân quyền trong quá trình thực thi chính sách này.

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) là một tòa án quốc tế thường trực, có thẩm quyền truy tố các cá nhân về tội diệt chủng, tội ác chống lại loài người, tội ác chiến tranh và tội xâm lược. ICC được thành lập dựa trên Quy chế Rome, một hiệp ước quốc tế được thông qua vào năm 1998 và có hiệu lực từ năm 2002. ICC chỉ can thiệp khi các quốc gia thành viên không có khả năng hoặc không sẵn sàng truy tố các tội ác nghiêm trọng này.

Thẩm quyền của ICC chỉ giới hạn ở các quốc gia đã phê chuẩn Quy chế Rome. Philippines đã phê chuẩn Quy chế Rome vào năm 2011, nhưng sau đó rút khỏi hiệp ước này vào năm 2019. Tuy nhiên, ICC vẫn có thể điều tra các tội ác xảy ra ở Philippines trong thời gian nước này là thành viên của ICC, từ năm 2011 đến năm 2019.

Tranh Cãi về Thẩm Quyền của ICC

Chính phủ Philippines, cả trước đây và hiện tại, đều phản đối thẩm quyền của ICC đối với các vụ việc xảy ra ở Philippines. Theo GMA News Online, đội ngũ của ông Duterte khẳng định ICC thiếu thẩm quyền và yêu cầu trả tự do ngay lập tức cho ông.

Các lập luận pháp lý xoay quanh việc Philippines rút khỏi ICC và ảnh hưởng của việc này đến các cuộc điều tra đang diễn ra. Theo Quy chế Rome, việc một quốc gia rút khỏi ICC không ảnh hưởng đến thẩm quyền của ICC đối với các tội ác xảy ra trong thời gian quốc gia đó là thành viên. Điều này có nghĩa là ICC vẫn có thể điều tra các cáo buộc liên quan đến cuộc chiến chống ma túy ở Philippines trong giai đoạn từ 2011 đến 2019.

Quy chế Rome quy định về thẩm quyền theo thời gian (temporal jurisdiction), cho phép ICC điều tra các tội ác xảy ra sau khi Quy chế Rome có hiệu lực đối với một quốc gia thành viên. Do Philippines là thành viên của ICC từ năm 2011 đến năm 2019, ICC có thẩm quyền điều tra các tội ác bị cáo buộc xảy ra trong giai đoạn này.

Tội Ác Chống Loài Người và Cuộc Chiến Chống Ma Túy

Tội ác chống lại loài người được định nghĩa theo luật quốc tế là các hành vi tấn công có hệ thống hoặc lan rộng nhằm vào dân thường, bao gồm giết người, tra tấn, cưỡng hiếp, đàn áp và các hành vi vô nhân đạo khác. Các cáo buộc chống lại ông Duterte và những người khác liên quan đến cuộc chiến chống ma túy bao gồm việc thực hiện các hành vi giết người có hệ thống và lan rộng nhằm vào những người bị nghi ngờ liên quan đến ma túy.

Bằng chứng và cáo buộc về việc vi phạm nhân quyền trong quá trình thực thi chính sách chống ma túy bao gồm các báo cáo về việc cảnh sát và các nhóm dân quân tự phát giết người không qua xét xử, tra tấn và lạm dụng quyền lực. Các tổ chức nhân quyền đã thu thập nhiều bằng chứng cho thấy các hành vi vi phạm nhân quyền này là có hệ thống và được thực hiện với sự đồng ý hoặc dung túng của chính quyền.

Các tổ chức như Human Rights Watch và Amnesty International đã công bố các báo cáo chi tiết về các hành vi vi phạm nhân quyền trong cuộc chiến chống ma túy ở Philippines. Các báo cáo này ghi lại các trường hợp giết người không qua xét xử, tra tấn, bắt giữ tùy tiện và các hành vi lạm dụng quyền lực khác. Các tổ chức này kêu gọi ICC điều tra và truy tố những người chịu trách nhiệm về các tội ác này.

Phản Ứng và Quan Điểm Quốc Tế

Phản ứng của các tổ chức nhân quyền quốc tế đối với cuộc chiến chống ma túy ở Philippines là vô cùng mạnh mẽ. Các tổ chức như Human Rights Watch và Amnesty International đã lên án các hành vi vi phạm nhân quyền và kêu gọi ICC điều tra. Họ cũng kêu gọi các quốc gia khác áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Philippines chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm này.

Quan điểm của các quốc gia khác và các tổ chức quốc tế khác về cuộc điều tra của ICC là đa dạng. Một số quốc gia và tổ chức ủng hộ cuộc điều tra và kêu gọi Philippines hợp tác với ICC. Các quốc gia và tổ chức khác bày tỏ quan ngại về thẩm quyền của ICC và cho rằng Philippines nên tự giải quyết các vấn đề của mình.

Vấn đề này đã ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Philippines và cộng đồng quốc tế. Một số quốc gia đã chỉ trích Philippines về các hành vi vi phạm nhân quyền và áp đặt các biện pháp trừng phạt. Các quốc gia khác vẫn duy trì quan hệ tốt đẹp với Philippines, nhưng vẫn bày tỏ quan ngại về tình hình nhân quyền.

Tác Động đối với Philippines

Cuộc điều tra ICC có thể gây ra những ảnh hưởng chính trị và xã hội đáng kể đối với Philippines. Nó có thể dẫn đến việc truy tố và trừng phạt các quan chức Philippines chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm nhân quyền. Nó cũng có thể gây ra sự bất ổn chính trị và xã hội trong nước.

Tác động đến các nạn nhân của cuộc chiến chống ma túy và gia đình của họ là rất lớn. Nhiều gia đình đã mất người thân và không nhận được sự bồi thường hoặc công lý. Cuộc điều tra ICC có thể mang lại hy vọng cho các nạn nhân và gia đình của họ, và có thể giúp họ tìm kiếm công lý và sự bồi thường.

Triển vọng cho việc giải quyết các vấn đề nhân quyền và trách nhiệm giải trình ở Philippines là không chắc chắn. Chính phủ Philippines có thể tiếp tục phản đối cuộc điều tra ICC và từ chối hợp tác. Tuy nhiên, áp lực từ cộng đồng quốc tế và các tổ chức nhân quyền có thể buộc chính phủ Philippines phải thực hiện các biện pháp để giải quyết các vấn đề nhân quyền và đảm bảo trách nhiệm giải trình.

Kết luận

Cuộc chiến chống ma túy ở Philippines và cuộc điều tra của ICC là một vấn đề phức tạp và gây tranh cãi. Vấn đề này có những hệ lụy sâu sắc đối với Philippines và cộng đồng quốc tế. Việc tìm kiếm sự thật và công lý trong vấn đề này là vô cùng quan trọng.

Tương lai của cuộc điều tra ICC và tác động của nó đối với Philippines vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải tiếp tục theo dõi tình hình và kêu gọi tất cả các bên liên quan hành động một cách có trách nhiệm và tôn trọng nhân quyền.